Mendeltje van Keulen
24 januari 2024

Het HYPE netwerk biedt ambitieuze jonge professionals de kans om hun kennis over de Europese Unie te verdiepen, hun professionele vaardigheden te vergroten en aan hun persoonlijke ontwikkeling te werken. Zo nu en dan plaatsen we op de website een column vanuit de HYPE-leden of vrienden van HYPE over een onderwerp dat hen interesseert en/of waarover zij een duidelijke mening hebben, welke ze willen delen met een groter publiek. Wil je zulke columns niet missen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief! Deze column is geschreven door Mendeltje van Keulen, lid van het Comité van Aanbeveling van HYPE en  lector (praktijkprofesssor) “Changing role of Europe” aan de Haagse Hogeschool. Deze column reflecteert uitsluitend een persoonlijke visie.

Het lobbylandschap in Brussel is de afgelopen jaren verrijkt met kantoren van het Amerikaanse Microsoft, Apple en Meta en de Chinese gigant achter TikTok. Silicon Valley hoef je niet uit te leggen welke organisaties dreigen hun miljardenwinsten in te tomen met bindende regelgeving. Inderdaad: de Europese Commissie, het Europees Parlement en de landen, waaronder Nederland, samen in de Raad van Ministers. Het standaardwerk: ‘How Brussels rules the world’ van de Amerikaanse (!) juriste Anu Bradford – ze werkte ooit in het Europees Parlement als assistent.

Dat Brussel ook Nederland ‘reguleert’ kunnen politici goed framen. Dictaten, bureaucraten, het gebrek aan veto’s… nieuw Kamerlid en beta Rosanne Herzberger ijlde er op los tijdens een van haar eerste Europa-debatten. Het is de helft van het verhaal. Als Brussel een dictatuur zou zijn, zou big tech geen 113 miljoen uitgeven aan lobbykantoren. Kennelijk is er nog iets te doen aan Europese regelgeving – mits je daar kennis en tijd in investeert.

Maar hoe? Insiders kennis van Brusselse belangenbehartiging, de organisaties, het speelveld, de kansen; we leren het niet én waarderen het niet. Europa-specialisten vinden vaak weinig bestuurlijk gehoor, zo ervaarden vijftien jaar geleden twee gepassioneerde overheidsprofessionals, Jolanda Terpstra en Lisa Vermeer. Zij vonden een gelijkgestemde in Jan Nauta, gemeentesecretaris van Maastricht. Samen bouwden zij de stichting fonds Hartman, die Nauta voorzat, en aan het succes dat HYPE is geworden.

In welke sectoren spelen Europees beleid en subsidies en hoe bouw je daar een netwerk in op? Welke fondsen zijn er, wat regel je via Den Haag en wat in Brussel, hoe maak je een actieplan, hoe borg je de kennis van de uitvoering in EU regelgeving? HYPE’rs duiken erin en worden samen experts. De meeste inwerktrajecten, academies en denktanks missen dat gat in de markt.

We weten dat de nieuwe Europese Commissie 2024-2029 vooral een uitvoeringscommissie zal zijn. Bij het werkend maken van Europese wet- en regelgeving heeft het Rijk praktijkkennis keihard nodig. Den Haag en het Rijk staan de komende jaren aan de lat om subsidies en regels ten bate te laten komen van burgers en ondernemers. Brusselse invloed door Nederland vergt Europakennis en capaciteit: in gemeente- en provinciehuis, bij de staf van Kamerleden, in ministeries en bij uitvoeringsorganisaties. Daar werken elke dag HYPE’rs samen aan. Nu al vijftien jaar. Hyperdepiep hoera!